Συμβουλές ανάπτυξης λόγου και ομιλίας του παιδιού:
- Δώστε χρόνο στο παιδί σας να δείτε τι το ενδιαφέρει και πριν του μιλήσετε εξασφαλίστε την προσοχή του.
- Δώστε του ευκαιρίες για επικοινωνία και χρόνο να απαντήσει. Έτσι βάζετε τις βάσεις για σωστή επικοινωνία.
- Βοηθήστε το να μάθει να κάνει διάλογο. Ερωτήσεις – απαντήσεις, χρόνο στο συνομιλητή να απαντήσει.
- Περάστε όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο μαζί με το παιδί. Θυμηθείτε σημασία έχει η ποιότητα του κοινού σας χρόνου και όχι η ποσότητα!
- Μιλάτε του συνεχώς!
- Εξηγείτε όλα όσα κάνετε στην καθημερινότητά σας. Για παράδειγμα, την ώρα που το κάνετε μπάνιο μπορείτε να του λέτε: «Τώρα θα πλύνουμε τα μαλλιά με το σαπούνι. Μετά θα πλύνουμε τα χέρια, την κοιλιά με το σφουγγάρι…» κ.λπ. Όταν πηγαίνετε για ψώνια: «Τώρα θα πάρουμε μπανάνες, οι μπανάνες είναι φρούτα και είναι κίτρινες!», Όταν μαγειρεύετε: «Θα μαγειρέψω μπιφτέκια με πατάτες. Κοίτα αυτά είναι τα μπιφτέκια και αυτά οι πατάτες!» Χρησιμοποιείστε αρκετά πλούσιο λεξιλόγιο όταν εξηγείτε αυτές τις καθημερινές συνήθειες.
- Αποφεύγετε τη χρήση «μωρουδίστικης» γλώσσας και τα πολλά υποκοριστικά. Καλό θα είναι να απευθύνεστε στο παιδί σας μιλώντας του όπως μιλάτε στην καθημερινότητά σας και όχι σαν να είναι μωρό. Έτσι το παιδί θα έρχεται σε επαφή με τις πραγματικές ερμηνείες των λέξεων, θα εμπλουτίζεται το λεξιλόγιό του και δεν θα μπερδεύεται.
- Μην κοροϊδεύετε και μην επαναλαμβάνετε τις λανθασμένες εκφορές. Αντίθετα, διορθώστε. Για παράδειγμα, αν λέει «άτα» αντί για βόλτα, μπορείτε να πείτε: «Ναι, θα πάμε βόλτα!»
- «Προκαλέστε» το παιδί σας να σας μιλήσει! Αν το παιδί σας, σας δείχνει πράγματα χωρίς να τα ζητάει λεκτικά, προκαλέστε το να σας μιλήσει λέγοντας: «Τι θέλεις; Πες μου!» ή πιο βοηθητικά «Τι θέλεις; Γάλα;» (γνέφει καταφατικά) «Α πολύ ωραία! Θέλεις γάλα! Ορίστε!». Την επόμενη φορά ρωτήστε το «Τι είναι αυτό;» για να δείτε αν έχει κατακτήσει την έννοια.
- Παίξτε μαζί του… μιλώντας φυσικά! Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού ονομάζετε τα αντικείμενα με τα οποία παίζετε καθώς και τις ενέργειες. Για παράδειγμα: «Α, να η κούκλα! Τώρα χτενίζω την κούκλα! Θες να τη χτενίσεις κι εσύ;», «Τι είναι αυτό; Τι κάνουμε με αυτό;» κ.λπ.
- Μάθετε στο παιδί μικρά τραγουδάκια ξεκινώντας από απλά δίστιχα με ρυθμό π.χ. «πάει ο λαγός να πιει νερό…»
- Διαβάστε παραμύθια και άλλα βιβλία στο παιδί. Αν είναι μικρό σε ηλικία μπορείτε να του ζητάτε να σας δείχνει πράγματα στις εικόνες του βιβλίου. Αν είναι μεγαλύτερο μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις εναλλάξ με το παιδί ή ζητήστε του να μαντέψει τη συνέχεια της ιστορίας.
- Βοηθήστε το παιδί να καταλάβει και να μάθει να κάνει ερωτήσεις.
- Ενθαρρύνετε το να μάθει να ζητάει εξηγήσεις όταν δεν καταλαβαίνει μια λέξη.
- Μιλήστε για χρονικές και χωρικές έννοιες (π.χ. πριν – μετά, αύριο, χθες, πάνω – κάτω, μέσα – έξω).
- Δείξτε πράγματα που είναι ίδια ή διαφορετικά και ενσωματώστε αυτές τις έννοιες στο παιχνίδι (π.χ. ψηλό ζώο, κοντό ζώο, ελαφρύ, μικρό, μεγάλο κ.λπ.).
- Δραστηριότητες : Ποιο δεν ταιριάζει και γιατί;
- Παιχνίδια ρόλων : στο μανάβη, στο σχολείο, στο γιατρό
- Δραματοποιήστε παιδικά παραμύθια και «παίξτε» με τη μελωδικότητα και τον τόνο της φωνής σας. Κάντε διαλόγους με κούκλες
- Ζητήστε τη γνώμη του σε θέματα όπως: «τι χρειάζεστε από το super market», «τι δώρο θα άρεσε στον ξάδερφο του» κ.λπ.
- Ζητήστε του να πραγματοποιήσει απλές ή πιο σύνθετες εντολές ανάλογο με το ηλικιακό του επίπεδο. Για παράδειγμα, «Δώσε μου το ποτήρι» (απλή εντολή), «Σήκω και δώσε μου την κούκλα» (πιο σύνθετη εντολή)
Μην ξεχνάτε να το επιβραβεύετε λεκτικά για ότι καταφέρνει!!!
Αλεξάνδρα Βλάσση – Λογοθεραπεύτρια