Πες το δια ζώσης!

Posted · Add Comment

Η επικοινωνία και η δύναμή της είναι το θέμα μας σε αυτό το άρθρο. Η επικοινωνία όμως, όπως την εννοούμε  στην ψυχοθεραπεία.

Ένα συχνό αίτημα των ανθρώπων, όταν ξεκινούν θεραπεία, είναι η αίσθηση τους, ότι υπάρχει ελλιπής επικοινωνία με τους δικούς τους ανθρώπους, ότι οι άλλοι δεν τους καταλαβαίνουν. Στην κατηγορία “δικοί τους”, μπορεί να περιλαμβάνονται η άμεση οικογένεια, οι κοντινοί φίλοι ή όποιον θεωρούν “δικό τους” με την συναισθηματική έννοια του όρου.

Έχουν  δοθεί πολλοί ορισμοί για την ανθρώπινη επικοινωνία, με πιο γνωστό τον γλωσσολογικό που αναφέρεται στη σχέση πομπού -μηνύματος -δέκτη. Mε αυτή την οπτική, η έμφαση δίνεται στο λόγο και το λεκτικό μήνυμα έχει πάνω του όλη την ισχύ. Οι λέξεις, έτσι και αλλιώς, είναι ο κύριος φορέας των μηνυμάτων, μέσα από τις λέξεις οι άνθρωποι δημιουργούν  σχέσεις, οι πράξεις έρχονται έπειτα, είτε για να δώσουν έμφαση, είτε για να δώσουν ένα επιπλέον νόημα.

Τα τελευταία χρόνια στην θεραπευτική διαδικασία οι άνθρωποι συζητούν περιστατικά που τους απασχολούν, τους προβληματίζουν, τους στενοχωρούν, έχουν  βαρύτητα στη ζωή τους, τα οποία  όμως διαμείβονται μέσω sms ή chating στα κοινωνικά δίκτυα. Συχνά το  αποτέλεσμα αυτού του τύπου επικοινωνίας είναι οι άνθρωποι να ταλαιπωρούνται από την επιγραμματική γραφή ενός μηνύματος, που όσο και να προσπαθεί να γίνει επεξηγηματική, στερείται ζωτικού συναισθήματος και πολλές φορές ολοκληρωμένου νοήματος.

Η επικοινωνία μέσω ενός μηνύματος τις περισσότερες φορές είναι αποσπασματική ή διαστρεβλωμένη, αφού ένα ολοκληρωμένο μήνυμα αδυνατεί να αποτυπωθεί σε μερικές λέξεις ή  υπερτονίζεται περιλαμβάνοντας πομπώδεις εκφράσεις, αποτέλεσμα της αγωνίας να επικοινωνήσει αυτός που το στέλνει με έμφαση το συναίσθημά του. Αυτό αρκετές φορές οδηγεί τους ανθρώπους να παίρνουν αποφάσεις για τη ζωή τους, που αφορούν συντροφικές σχέσεις ή φιλίες ετών, μέσα από μια ελλιπή ή στερημένη πολλών συναισθηματικών αποχρώσεων επικοινωνία.

Πώς είναι όμως δυνατόν να παίρνονται τόσο σημαντικής βαρύτητας αποφάσεις για τη ζωή, χωρίς να έχουμε απευθείας επικοινωνία με τον σημαντικό «Άλλο», χωρίς να βλέπουμε τις εκφράσεις του προσώπου του, χωρίς να ακούμε  τις αποχρώσεις ή  το τόνο της χαράς ή της λύπης που έχει η φωνή του; Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε το δισταγμό από τον κόμπο στον λαιμό ή την συστολή ή την ειρωνεία;

Πόσο ελλιπής είναι η επικοινωνία που στερείται οπτικής ή σωματικής επαφής! Πόσες συναισθηματικές πληροφορίες χάνονται που μπορούμε να έχουμε από τον άλλον με ένα βλέμμα ή από τη γλώσσα του σώματός του! Σκεφτόμαστε άραγε αν θα λέγαμε τις ίδιες λέξεις έχοντας τον άλλον απέναντί μας ή δίπλα μας; Πόση βαρύτητα έχει για παράδειγμα μια συγγνώμη, όταν την λέμε κοιτώντας τον άλλο στα μάτια και πόση όταν λέγεται με ένα sms;

Ας μην αναφερθούμε βέβαια σε περιστατικά όπου τα μηνύματα δεν τα στέλνει καν ο ενδιαφερόμενος, αλλά φίλος, φίλη ή συγγενικά πρόσωπα, που βρίσκουν σε αυτού του τύπου την επικοινωνία ένα πεδίο έκφρασης ελέγχου, εμπάθειας και προσωπικού ναρκισσισμού!

Τα μηνύματα, παρ όλα αυτά, έχουν πια μια θέση στη σύγχρονη επικοινωνία.  Μας διευκολύνουν να κρατούμε την επαφή μας όντας μακριά,  σε άλλη περιοχή, πόλη ή χώρα ή ζώντας μια καθημερινότητα που δεν επιτρέπει την επαφή δια ζώσης. Είναι ένας τρόπος να νιώθουμε κοντά. Δίνουν την δυνατότητα να μοιραζόμαστε με τον άλλον στιγμές της καθημερινότητάς μας που δεν θα μπορούσε να γίνει άμεσα. Μας δίνουν πληροφορίες και διευκολύνουν τις συνεννοήσεις μας.

Ας αφήσουμε όμως την ουσιαστική επικοινωνία και κυρίως την επικοινωνία για σημαντικά περιστατικά της ζωής μας στην ζωντανή επαφή! Σε αυτή την επαφή που οι εκφράσεις του προσώπου, οι ήχοι της φωνής, τα αρώματα και οι αποχρώσεις πολλές φορές λένε περισσότερα για τα συναισθήματα μας απ’ ότι τα ίδια λόγια!

Online Communication