Έχει αναφερθεί ευρέως ότι τα ζώα έχουν θετική επίδραση στον άνθρωπο κυρίως, όσον αφορά την ψυχική του υγεία. Με βάση αυτό το σκεπτικό, τα ζώα εμπλέκονται σε διάφορα πλαίσια υγειονομικής περίθαλψης, ιδίως βοηθώντας άτομα που αγωνίζονται να διαχειριστούν μια ασθένεια. Σε ορισμένα ιατρικά πλαίσια τα ζώα χρησιμοποιούνται ως συμπληρωματική θεραπεία και οι ειδικοί προτείνουν στον ασθενή να πάει βόλτα ή να παίξει με το κατοικίδιό του.
Ωστόσο οι αλλαγές που προκαλούνται από την εισαγωγή ενός κατοικίδιου στο σπίτι και την καρδιά μας είναι νευροχημικές και όχι δομικές, που σημαίνει ότι δεν είναι μόνιμες. Όμως επειδή η ίδια η εκμάθηση νέων συνηθειών και εμπειριών αλλάζει τα εγκεφαλικά κυκλώματα, κάτι που γνωρίζουμε και από τις μελέτες για την ψυχοθεραπεία, φαίνεται πως μια εμπειρία που μας δείχνει μια διαφορετική πλευρά του εαυτού μας, ή μας δίνει μια διαφορετική προοπτική για τη ζωή ή τον κόσμο, μπορεί να μας αλλάξει.
Η ορμόνη οξυτοκίνη, η οποία εμπλέκεται στη σύζευξη ζευγαρώματος και τη φροντίδα των απογόνων, είναι υπεύθυνη για ορισμένες απ’ αυτές τις αλλαγές. Όταν αλληλεπιδρούμε με ένα σκύλο (ή έναν σύντροφο ή ένα παιδί), ο εγκέφαλός μας στέλνει οξυτοκίνη από τον υποθάλαμο στο υπόλοιπο σώμα μας, προκαλώντας «συναισθήματα αγάπης».
Έτσι λοιπόν όταν κάποιος έχει κατοικίδιο για μεγάλο χρονικό διάστημα, φαίνεται πως ο εγκέφαλος απελευθερώνει σεροτονίνη και ντοπαμίνη. Η σεροτονίνη είναι η ορμόνη που είναι υπεύθυνη για τη διάθεση, τις κοινωνικές δεξιότητες, τον ύπνο, τη μνήμη και πολλά άλλα. Κάποιοι υποστηρίζουν μάλιστα ότι είναι η ορμόνη της ευτυχίας . Η ντοπαμίνη είναι γνωστή ως η ορμόνη της ανταμοιβής καθώς ρυθμίζει την ευχαρίστηση και τα συναισθήματα. Μαζί, αυτές οι δύο ορμόνες, μας κάνουν να αισθανόμαστε βαθιά συνδεδεμένοι με το κατοικίδιο ζώο μας.
Οι αλληλεπιδράσεις με ένα ζώο μπορούν βελτιώσουν τη λειτουργία της ψυχικής υγείας, για παράδειγμα, ένα παιδί μπορεί να ενθαρρύνεται να χαϊδεύει απαλά και να μιλά με ένα ζώο, προκειμένου να διδαχθεί την αίσθηση της αφής, να μειώσει το άγχος του και τη μοναξιά που βιώνει, αλλά και να αναπτύξει μια ποικιλία δεξιοτήτων. Ακόμη, σύμφωνα με έρευνες ,τα σκυλιά έχουν θετική επίδραση στην καταπολέμηση του στρες καθώς βοηθούν στη σταθεροποίηση των καρδιακών παλμών και στη μείωση των επιπέδων κορτιζόλης, τα οποία μας κάνουν να εκνευριζόμαστε ή να ανησυχούμε.
Τα ζώα χρησιμοποιούνται στη φροντίδα της άνοιας για την βελτίωση της κοινωνικής συμπεριφοράς και της ποιότητας της ζωής, αλλά και για την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας. Ξοδεύοντας χρόνο με τα ζώα μπορεί να προκληθούν αναμνήσεις και να προσφέρουν την αίσθηση της φυσικής εγγύτητας κατά τη διάρκεια του χρόνου που το άτομο ασχολείται με το ζώο.
Αρκετά μικρές μελέτες έχουν δείξει ότι η παρουσία ενός σκύλου μπορεί να μειώσει την επιθετικότητα και την ταραχή και να προωθήσει την βέλτιστη κοινωνική συμπεριφορά σε άτομα που παρουσιάζουν διαταραχές μνήμης, υποδηλώνοντας ότι τα κατοικίδια ζώα θα μπορούσαν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη μείωση της αρνητικής συμπεριφοράς και στα ψυχολογικά συμπτώματα άνοιας. Ακόμη, φαίνεται πως το να έχει κάποιος κατοικίδιο βοηθάει και στο νοητικό δυναμικό του. Πιο συγκεκριμένα, μια έρευνα αποκάλυψε πως υπήρχε μικρή διαφορά στη μνημονική λειτουργία μεταξύ ηλικιωμένων ατόμων με και χωρίς κατοικίδια ζώα με τους πρώτους να υπερτερούν , αλλά και οι ιδιοκτήτες σκύλων είχαν καλύτερη λεκτική ευχέρεια από εκείνα χωρίς κατοικίδιο.
Συμπερασματικά, όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύουμε με το κατοικίδιο ζώο μας, τόσο περισσότερο προωθούμε τη δική μας ευτυχία. Οι έρευνες που αποδεικνύουν ότι οι σκύλοι μας κάνουν πιο χαρούμενους είναι πολλές!
Join Facebook Group: ΥΙΟΘΕΤΗΣΤΕ ΕΝΑ ΑΔΕΣΠΟΤΟ!
———–
Iria Megagianni
Clinical Neuropsychologist MSc
Tel: +30 6940 825 752
e-mail: hria.megayannis@hotmail.com, hria.megayannis@gmail.com